رسانه ها چگونه مطالب را نقل قول کنند

مهدی بذرافکن/مدیرمسوول سایت رسانه نگاران

بسیاری از رسانه هایی که به هر دلیلی مثل نداشتن نیروی لازم و حرفه ای، توان تولید محتوا ندارند از رسانه های «تولیدمحتوا محور» کپی می کنند.
این کپی کردن به سه صورت انجام می شود:
۱-غیر حرفه ای و غیر اخلاقی
۲-نیمه حرفه ای
۳-حرفه ای
در ادامه به توصیح هر سه گزینه می پردازم
غیر حرفه ای و غیر اخلاقی:
به رسانه هایی گفته می شود که مطالب رسانه های دیگر را بدون ذکر منبع با نام خودشان منتشر می کنند.
این یک نوع سرقت است. سرقت رسانه ای.دزدی رسانه ای. وقتی رسانه ای برای تولید محتوا هزینه و تلاش کرده و رسانه ای دیگر آن مطلب را بدون نام سایت منبع و مرجع ذکر می کند این سرقت رسانه ای و کاری غیراخلاقی است. بدون شک صاحبان اثر نیز راضی به این کار غیر اخلاقی نیستند و از لحاظ قانونی حق شکایت و پی گیری حقوقی دارند.
نیمه حرفه ای:
به رسانه هایی گفته می شود که مطالب رسانه های دیگر را با ذکر منبع منتشر می کنند اما منبع مطلب را طوری منتشرمی کنند که کسی متوجه آن نمی شود ظاهرا تنها جهت رفع مساله قانونی همین؛انتشار منبع به صورت کمرنگ و کوچک در انتهای مطلب، یا یک جای پرت، روش این گونه رسانه هاست.
البته کار این رسانه ها به اینجا ختم نمی شود. آنها برای مطالبی که از رسانه های دیگر برمی دارند به گونه ای عمل می کنند که مخاطب یا حتی رسانه های دیگر فکر می کنند آنها تولید کننده اصلی مطلب هستند!
این رسانه ها در ابتدای لید مطلبِ کپی شده می نویسند:« به گزارش فلان….» یعنی نام رسانه خودشان را می نویسند و بعد ادامه مطلب را ذکر می کنند و در نهایت انتهای مطلب به همان صورتی که عرض کردم نام منبع را ذکر می کنند.
با این روش بسیاری از مخاطبان فکر می کنند این گونه مطالب برداشتی، منبع اصلی اش همین سایت های کپی کننده هستند!
حرفه ای:
به رسانه هایی گفته می شود که بلافاصله بعد از تیتر و در ابتدای لید منبع مطلب را می نویسند:«فلان رسانه نوشت…» و بعد ادامه مطلب را منتشر می کنند. اینگونه کاملا مشخص می شود که منبع مطلب کدام رسانه است و تضییع حقی صورت نمی گیرد.
در طرح رتبه بندی رسانه ها که سالانه از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انجام می شود بر این نکته تاکید شده که منبع مطالب برداشتی از سایر رسانه ها باید در ابتدای مطلب ،در لید ذکر شود.
قطعا بهترین حالت ذکر منبع مطالب به نحوی است که پس از ذکر نام منبع در ابتدای لید، به اصل مطلب در سایت مرجع، لینک هم داده شود که مخاطب به راحتی بتواند منبع اصلی مطلب را ببیند.